کورشِ تاریخی قسمت یازدهم
از دوست گرامی خود با
نام وام گرفته شده «همنشین بهار» نوشتاری با عنوان «کورشِ تاریخی با توهّماتِ ما، از بُنیاد متفاوت است» را دریافت کردم.
نوشته ایشان بدون
هیچگونه دستکاری نعل به نعل و جزء به جزء آورده شده است.
تنها موردی را که
میتوان به آن اشاره داشت آن است که نوشته ایشان برای انتشار در "وبلاگ"
تنظیم گردید. لذا؛ صفحه‌بندی با نسخه اصلی متفاوت است.
کامکار 2025 م.
· همنشین
بهار:
· کورشِ
تاریخی با توهّماتِ ما، از بُنیاد متفاوت است
· قسمت یازدهم
نشانی از ضبط «کوروش» در متون
کهن نیست
چنانچه بخواهیم به «سنّت خط و
زبان فارسی» پایبند باشیم، می‌بایست ضبط «کورش» را [به جای کوروش] به کار ببریم.
چرا؟ چون خط؛ به عنوان پدیده‌ای ایستا به نوعی نظم‌دهنده زبان به عنوان پدیده‌ای
پویاست و از آنجا که کاربُرد خط، به نگارش‌درآوردنِ زبان است، می‌باید نام و واژه‌ای
را ثبت و ضبط کند که اهل زبان، به کار برده‌اند.
در قدیمی‌ترین متون فارسی و
عربی از «کورش» استفاده شده و جز نقل قولی از «حمزه اصفهانی در کتاب منسوب به وی
(سنی ملوک الارض و الانبیاء = تاریخ کبار الامم)، نشانی از ضبط «کوروش» در متون
کهن نیست. ابوالفرج بن عبری در کتاب مختصر الدُول و ابوریحان بیرونی در
آثارالباقیه، نام بنیان‌گذار پادشاهی هخامنشی را «کورُش» نوشته‌اند. ابوالحسن علی
بن حسین مسعودی در «مروج الذهب و معادن الجوهر»، «کورُس» و طبری در تاریخ الرُسل و
الملوک (و ابن اثیر در تاریخ کامل) «کِی‌رُش» نوشته‌اند.
«... ـ وهب بن منبه» در تفسیر
آیه‌ای از قران، به بُخت النصر اشاره می‌کند و می‌گوید: «ثم أخر به بختنصر….. من
ملوک فارس یقال له کورش». «سمعانی»، شعری عربی را به نقل از یک شاعر ایرانی نقل
کرده است: «و بیت المقدس المعمور بیت // ورثناه عن المتقدمینا بناه کورش البانی
المعالی...»
...
ابن خلدون از ضبط کورش استفاده
کرده و در لغت‌نامه دهخدا نیز «کورش» ضبط شده‌است. باستانی پاریزی، عنوان کتاب
«مولانا عبدالکلام آزاد» را که به ذوالقرنین اشاره دارد، «کورش کبیر،...» ترجمه
کرده و در ادبیات تاجیکی هم، برای مثال در کتاب کورش کبیر اثر «برات عبدالرحمن»،
کورش (و نه کوروش) نوشته شده‌است.
درآوانگاری هم، «کورش» معادل
فارسیِ Kuroš است و «کوروش» معادل Kuruš.
در فارسی اسم «کورس» کم نیست،
اما کوروس نداریم.
ادامه دارد
· این
بحث بیش از ۱۴ قسمت است.
ادامه دارد...
کامکار سوئد 2025/08/28
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر